Paarden in een kudde introduceren

Een aantal jaar geleden heeft iemand haar paard zomaar in de weide waar ook mijn paard stond losgelaten. Jack was op dat moment de leider van de kudde en helemaal niet gediend van de ‘indringer’. Hij heeft het andere paard zodanig opgejaagd dat die door de draad gelopen is! Dit is dus hoe je het best NIET doet! Een zeer menselijke reactie is dan om Jack als een ‘gemeen’ paard te bestempelen… Waarom heeft hij echter gereageerd zoals hij deed?

Jack heeft op dat moment gewoon zijn instinct gevolgd en het andere paard ook. Wat verteld hun instinct hen eigenlijk?

In het wild mixen twee kuddes niet zomaar, ze hebben elk een territorium en komen niet bij elkaar langs voor een koffieklets. Een familiekudde bestaat meestal uit een leidmerrie, een hengst en vaak nog andere merries, veulens en jaarlingen, soms worden jonge hengsten ook nog getolereerd door de alphahengst, die mogen dan met een beperkt aantal merries paren in ruil voor het helpen verdedigen van de kudde. Daarnaast zijn er ook vrijgezellenkuddes, die bestaan enkel uit hengsten. De samenstellingen van kuddes veranderen regelmatig, jonge hengsten worden uitgestoten, merries worden gestolen door vrijgezel hengsten, verzwakte hengsten worden vervangen door sterkere exemplaren,… een soap is er niets bij vergeleken!

Hieruit kun je al afleiden dat de manier waarop wij paarden houden niet altijd zo evident is voor die dieren; we gooien ze allemaal samen in een afgesrasterde weide en verwachten dat ze gewoon in vrede samenleven!

Hoe kun je ervoor zorgen dat het toch zo optimaal mogelijk lukt om paarden bij elkaar te introduceren?

• Het helpt dat we in deze context meestal niet met hengsten te maken hebben, maar met ruinen. In het geval dat je een hengst hebt, is de beste oplossing meestal om hem samen met andere hengsten of ruinen te zetten. Op die manier komen er geen ongewenste veulens, de afwezigheid van merries zorgt dat de mannetjes niet moeten rivaliseren en het zorgt ervoor dat ook hengsten hun behoefte aan sociaal contact kunnen vervullen. Het apart houden van hengsten zou eigenlijk verboden moeten worden, maar dat is een onderwerp apart, het zou me anders te ver leiden.
• Op veel plaatsen worden merrie- en ruinenkuddes apart georganiseerd voor dezelfde reden. Dit zorgt meestal voor stabielere, rustigere kuddes en is zeker aan te raden als er grotere aantallen paarden zijn en zeker als er veel verloop is.
• Het slechtse wat je sowieso kunt doen is je paard in een bestaande kudde te gooien om te zien wat er gebeurt! Plaats je paard liever in een aangrenzende paddock/weide, zodat ze elkaar vanop een veilige afstand kunnen leren kennen en kunnen vluchten indien nodig. Op die manier kan al het spierballengerol al op voorhand wat beslecht worden en kunnen de paarden al aftasten waar het paard in de kudde zal passen.
• Is het de moeite om elk specifiek paard in een kudde te introduceren? Als je maar kort (voor max 2 maand bv) je paard ergens stalt, dan kan het misschien beter zijn om je paard op de aparte paddock/weide te houden (naast andere paarden), het is dan vaak de moeite niet om de hele kuddedynamiek te verstoren en het risico op bepaalde verwondingen erbij te nemen. Als je van plan bent om je paard voor onbepaalde tijd ergens te stallen, dan is het zeker goed voor je paard om in een kudde te kunnen functioneren, van achter een omheining volstaat niet om je paard een volwaardig bestaan te geven.
• Indien je merkt dat de paarden vanachter de omheining zich steeds meer als een kudde beginnen te gedragen en er veel rust is, dan pas zou ik het wagen om de paarden te introduceren. Dit kan na een dag, na een week of na een maand, volledig afhankelijk van de dynamiek tussen de betreffende paarden.
• Zorg dat er geen paarden met hoefijzers tussen staan of verwijder ze in de periode van de introductie. Hoefijzers zijn als een boksbeugel op een vuist!
• Zorg dat de paarden ruimte hebben. Gebruik je grootste weide of open een aantal poorten, zodat er zoveel mogelijk opties zijn voor de paarden om afstand te houden. Soms is dit de enige reden waarom paarden door een draad lopen.
• Het is aan te raden om elk paard eens apart met de nieuwkomer samen te zetten.
• Bij de uiteindelijke introductie zou ik eerst de leider van de kudde samenzetten met de nieuweling en pas als dat goed gaat, kun je de rest van de kudde erbij laten, vaak is dit het moeilijkste stuk, omdat op dat moment de kuddeleider zijn rol van verdediger op zich moet nemen.
• Laatst hebben we een kudde van twee merries bij onze kudde van drie paarden gevoegd. Dat is nog het moeilijkste van allemaal, beide kuddeleiders hebben dan iets te verdedigen. We hebben eerst de twee leiders samen geplaatst, even later de kudde van de onderdanige leider erbij. Pas op het laatst de kudde van de leider erbij, pas dan waren er wat akkefietjes, waarbij de originele kudde de twee nieuwkomers wat hebben rondgejaagd, ik was toen heel blij met de grote weide! Na drie dagen waren de paarden eigenlijk al vrij goed geïntegreerd en begonnen de twee minikuddes zich steeds meer als één grote kudde te gedragen.

Met deze leidraad heb je hopelijk genoeg tools in handen om introducties tussen paarden zo veilig mogelijk te laten verlopen!

Veel succes!